Bir ya da birden çok öğrencinin kendilerinden daha güçsüz öğrencileri kasıtlı ve sürekli olarak rahatsız etmesiyle sonuçlanan ve kurbanın kendisini koruyamayacak durumda olduğu bir saldırganlık türüdür.
Türleri
Fiziksel Zorbalık
● İtme
● Tekmeleme
● Vurma
● Tükürme
● Isırma
● Saç Çekme
● Mala zarar verme
Sözel Zorbalık
● Alay Etme
● İsim takma
● Aşağılama
● Küfür Etme
● Tehdit Etme
● Sürekli Emir Verme
Psikolojik ve Duygusal Zorbalık
● Dışlama
● Reddetme
● Etrafa Yazılar Yazma
● Diğerlerini Kışkırtma
● Dedikodu Çıkarma
● İftira Atma
Roller ve Özellikleri
Zorba
● Saldırgan ve dürtüsel bir yapıya sahiptirler.
● Problem çözme becerileri yeterince gelişmemiştir.
● Akademik başarıları düşüktür.
● Hakimiyet ve baskı kurmaya ihtiyaç duyarlar.
● Öfke kontrol sorunu yaşarlar.
● Empati yapma becerileri yok denecek kadar azdır.
● Sigara, alkol ve madde kullanmaya yatkındırlar.
● Aşırı otoriter ve cezalandırıcı ebeveyne sahiptirler.
Mağdur
● Kaygılı ve güvensiz hissederler.
● Temkinli, hassas ve sessizdirler.
● Özsaygıları düşüktür.
● Sosyal ve duygusal uyumları zayıftır.
● Okul içerisinde yalnızlık çekerler.
● Okulla bağları zayıftır ve çok sık devamsızlık yaparlar.
● Depresyon ve intihar eğilimi görülebilir.
● Yeterince fırsat ve sorumluluk vermeyen, aşırı koruyup kollayan ebeveyne sahiptirler.
Seyirci
● Zorbalık olaylarının %85’inde akranlar seyirci durumundadır.
● Sadece %11’inde zorbaya müdahale ettikleri görülür.
● Mağdura yardım edemedikleri için suçluluk hissederler.
● İspiyoncu damgası yemekten korkarlar ve bu yüzden sessiz kalırlar.
● Mağdur olmaktan korkarlar.
Zorba Davranışının Gelişimi
● Erken çocukluk döneminde çocuğun ilk bakıcısının (annenin) duyarsız, içten olmayan ve ilgisiz tutumu
● Çocuğun ilk bakıcısının aşırı toleranslı ve hoşgörülü tutumu
● Ebeveynlerin güce dayalı disiplin tekniklerini kullanması
Zorbalık Davranışlarına Maruz Kalma Olasılığı Yüksek Olan Çocuklar
● Pasif, çekingen ve içine kapanık,
● Kendine güvensiz ve kaygılı,
● Kendini savunabilme ve uygun kişiden yardım isteme gibi sosyal becerilerden yoksun olan,
● Fazla arkadaşı olmayan ve
● Duygusal olarak çabuk dağılabilen çocuklar.
Zorbalık Davranışlarına Maruz Kalma Olasılığı Düşük Olan Çocuklar
● İletişim becerisi güçlü ve sosyal olan,
● Çatışma çözme becerileri gelişmiş,
● Uzlaşabilen ve alternatif çözümler üretebilen,
● Kendine güvenen ve özsaygısı yüksek olan çocuklar.
Aileye Öneriler
● Zorbalık davranışlarına karşı daha ilgili ve dikkatli olun.
● Çocuğunuza daha çok zaman ayırın ve birlikte sosyal aktiviteler yapın.
● Çocuğunuza karşı ilgili ve samimi olun.
● Karşılaşılan problemleri çözmesi konusunda çocuğunuza fırsat ve sorumluluk verin.
● Aşırı otoriter ve cezalandırıcı bir ebeveyn olmayın.
● Okul idarecisi, öğretmen ve psikolog ile iş birliği içinde olun.
Atabek Koleji Rehberlik Servisi